Anayasa Mahkemesi (AYM), Türk Silahlı Kuvvetleri Personel Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun'un bazı hükümlerini anayasaya aykırı bularak iptal etti. Bu karar, Cumhurbaşkanlığı yetkilerine önemli bir sınırlama getirirken, siyasi arenada da yankı uyandırdı. Kararlar, Resmi Gazete’de yayımlandı ve 9 ay sonra yürürlüğe girecek.
AYM'nin İptal Gerekçeleri Neler?
CHP milletvekillerinin 2021 yılında yaptığı başvuru üzerine incelemeye alınan yasanın bazı maddeleri Ekim 2024’te karara bağlandı. AYM, “yasama yetkisinin devredilemezliği” ilkesine aykırı olduğu gerekçesiyle özellikle yürütme organına verilen bazı yetkileri iptal etti.
Yüksek Mahkeme, astsubay meslek yüksekokullarında görev alacak yabancı uyruklu öğretim görevlilerine ödenecek tutarın Cumhurbaşkanı tarafından belirlenmesine ilişkin düzenlemeyi, temel ilkeler yasada belirtilmeden doğrudan yürütmeye yetki verildiği gerekçesiyle iptal etti. Kararda, bu durumun Anayasa'nın 7. maddesinde yer alan “yasama yetkisinin devredilemeyeceği” ilkesine aykırı olduğu vurgulandı.
Mahkeme ayrıca, Milli Savunma Bakanlığı’na verilen “istisnai durumlarda garnizon komutanını belirleme” yetkisini de sınırsız ve yasal çerçevesi belirlenmemiş olarak değerlendirdi. AYM, bu yetkinin sınırlarının yasada açıkça tanımlanmadığı gerekçesiyle ilgili hükmü de iptal etti.
Kararın Muhtemel Etkileri
Anayasa Mahkemesi'nin bu kararı, Cumhurbaşkanlığı yetkilerinin sınırlandırılması açısından önemli bir dönüm noktası olarak değerlendiriliyor. Kararın yürürlüğe girmesiyle birlikte, Milli Savunma Bakanlığı'nın personel atamaları ve yabancı öğretim görevlilerinin ücretlendirilmesi gibi konularda daha şeffaf ve yasal çerçeveye uygun hareket etmesi gerekecek. Bu durum, kuvvetler ayrılığı ilkesinin güçlenmesine ve yasama organının denetim yetkisinin artmasına katkı sağlayabilir.
Bu kararın ardından, benzer konularda daha fazla dava açılması ve Cumhurbaşkanlığı yetkilerinin daha detaylı bir şekilde incelenmesi beklenebilir. Ayrıca, kararın siyasi arenada da tartışmalara yol açması ve hükümet ile muhalefet arasındaki gerginliği artırması olasıdır.
