Türkiye, küresel iklim değişikliğinin etkileri ve artan su talebiyle birlikte "su stresi" yaşayan ülkeler arasında yer alıyor. Ancak, ülke bu soruna karşı çeşitli önlemler alarak geleceğe umutla bakıyor. Yeni su projeleri ve su yönetimi stratejileriyle Türkiye, su kaynaklarını koruma ve verimli kullanma yolunda önemli adımlar atıyor.
Türkiye'nin Su Stresiyle Mücadelesi
Dünya Kaynakları Enstitüsü (WRI) raporuna göre, 2040 yılında 33 ülke "çok yüksek" düzeyde su stresiyle karşı karşıya kalacak. Bu ülkeler arasında Türkiye de bulunuyor. Su stresi, su kaynaklarının nüfusun ihtiyaçlarını karşılamada yetersiz kalması anlamına geliyor. Türkiye, bu sorunun üstesinden gelmek için çeşitli kurum ve kuruluşlarla iş birliği yaparak projeler geliştiriyor.
Devlet Su İşleri (DSİ), Türkiye'nin su kaynaklarını daha verimli kullanması amacıyla yeni projeler hayata geçiriyor. 2024 yılında tamamlanan projeler arasında 41 baraj, 17 gölet, 18 yer altı barajı, 87 sulama tesisi, 15 toplulaştırma projesi, 26 içme suyu tesisi, 6 hidroelektrik santral (HES) ve 367 taşkın koruma tesisi bulunuyor. Bu projelerle 230,74 hektometreküp (hm³) su depolanırken, 103 bin 116 hektar alan sulamaya açıldı.
Su Verimliliği Seferberliği
Tarım ve Orman Bakanlığı'nın 2023'te başlattığı Su Verimliliği Seferberliği, suyun daha verimli kullanılmasını hedefliyor. Türkiye Su Enstitüsü (SUEN) Başkanı Lütfi Akca, suyun artık stratejik bir değer olarak görülmesi gerektiğini vurguluyor. Akca, Türkiye'nin "su fakir" değil, su stresi yaşayan ülkeler arasında olduğunu belirterek, su yönetimi ve kullanım alanlarının önemine dikkat çekiyor. Özellikle tarımda kullanılan suyun hem azaltılması hem de veriminin artırılması gerektiği belirtiliyor.
Türkiye'de su kullanımının büyük bir kısmının tarımda kullanıldığı bilgisini paylaşan Akca, "Kapalı boru sistemleri ile basınçlı sulamalara, yüzeysel sulamadan modern sulama tekniklerine yoğunlaşmış durumdayız. Su konusunun öneminin farkındalığıyla ülkemizin bütün ilgili kurumları bu bağlamda çalışmalarını gerçekleştiriyor." dedi.
İklim değişikliğinin etkisiyle azalan yağışlar ve artan sıcaklıklar nedeniyle barajlarda yeteri kadar su birikmediğine dikkati çeken Akca, "Kurak dönemlerde barajların dolamaması nedeniyle enerji üretimini de etkiliyor. Yeni gelişmekte olan ve Türkiye'de başlatılan yüzer Güneş Enerjisi Santrali (GES) sistemleri buharlaşmayı azaltmakla birlikte enerji üretimine de katkı sağlıyor." diye konuştu.
Gelecek İçin Sürdürülebilir Su Yönetimi
Türkiye, su stresiyle mücadelede sadece mevcut kaynakları korumakla kalmıyor, aynı zamanda gelecek nesiller için sürdürülebilir su yönetimi stratejileri geliştiriyor. Bu kapsamda:
- Tarımda modern sulama tekniklerinin yaygınlaştırılması
- Su tasarrufu bilincinin artırılması
- Atık su arıtma tesislerinin kurulması
- Yağmur suyu hasadı projelerinin desteklenmesi
- Yenilenebilir enerji kaynaklarının kullanımı
gibi çeşitli çalışmalar yürütülüyor. Bu çalışmalarla Türkiye, su kaynaklarını daha verimli kullanarak su stresiyle başa çıkmayı ve gelecek nesillerin su ihtiyacını karşılamayı hedefliyor.
Türkiye'nin su stresiyle mücadelesi, sadece bir çevre sorunu değil, aynı zamanda ekonomik ve sosyal bir zorunluluktur. Su kaynaklarının korunması ve verimli kullanılması, ülkenin sürdürülebilir kalkınması için hayati öneme sahiptir. Türkiye, bu bilinçle hareket ederek su yönetimi alanında önemli adımlar atmaya devam ediyor. Gelecekte daha bilinçli ve sürdürülebilir su politikalarıyla, su stresi sorununu aşarak daha yaşanabilir bir ülke olma yolunda ilerleyecektir.
