2023 yılında yürürlüğe giren Emeklilikte Yaşa Takılanlar (EYT) yasası, milyonlarca vatandaşın yüzünü güldürürken, bazı çalışanlar için ise büyük bir hayal kırıklığına neden oldu. Özellikle 8 Eylül 1999 tarihinden sonra Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) girişi olanlar, EYT kapsamı dışında kaldı ve emeklilik hayalleri uzun yıllara ertelendi.

EYT Mağdurları Kohort Sistemi İstiyor

EYT yasası, 8 Eylül 1999 ve öncesinde SGK girişi olanlara emeklilik hakkı tanırken, 9 Eylül 1999 tarihinde veya sonrasında girişi olanlar için büyük bir adaletsizlik yarattı. Bu durum, özellikle erkeklerde 17, kadınlarda ise 20 yıla varan ek çalışma sürelerini beraberinde getirdi. Bu nedenle, EYT'yi kıl payı kaçıranlar, mağduriyetlerinin giderilmesi için yeni düzenlemeler talep ediyor. En çok dillendirilen çözüm önerisi ise "kohort sistemi" olarak öne çıkıyor.

Kohort sistemi, benzer dönemlerde sigorta girişi olanların belirli kriterler çerçevesinde gruplandırılarak emeklilik şartlarının yeniden düzenlenmesini öngörüyor. Bu sistem sayesinde, EYT'yi kaçıranların emeklilik yaşları ve prim gün sayıları kademeli olarak düşürülerek mağduriyetlerinin giderilmesi hedefleniyor. Kohort sistemi ile ilgili çeşitli modeller üzerinde çalışıldığı ve yakın zamanda hükümetin bu konuda bir adım atabileceği beklentisi hakim.

Kohort Sistemi Nedir?

Kohort sistemi, demografik araştırmalarda ve sosyal bilimlerde sıkça kullanılan bir yöntemdir. Belirli bir zaman diliminde ortak bir olayı yaşayan veya belirli bir özelliği paylaşan insan gruplarını ifade eder. Örneğin, aynı yıl doğanlar, aynı dönemde evlenenler veya aynı sektörde çalışanlar birer kohort oluşturabilir. Kohort analizleri, bu grupların zaman içindeki davranışlarını, deneyimlerini ve eğilimlerini inceleyerek önemli bilgiler sağlar.

Emeklilik sisteminde kohort uygulaması, benzer dönemlerde sigorta girişi olanların emeklilik şartlarını belirlemede kullanılıyor. Bu sayede, farklı nesillerin ekonomik ve sosyal koşulları dikkate alınarak daha adil ve sürdürülebilir bir emeklilik sistemi oluşturulması amaçlanıyor. Kohort sistemi, özellikle demografik değişimlerin ve yaşam beklentisinin arttığı dönemlerde emeklilik sisteminin güncellenmesi ve uyarlanması için önemli bir araç olarak görülüyor.

Yeni Düzenleme Beklentisi

EYT düzenlemesinin ardından oluşan mağduriyetlerin giderilmesi için hükümetin yeni adımlar atması bekleniyor. Kohort sistemi, bu konuda en çok konuşulan ve desteklenen çözüm önerisi olarak öne çıkıyor. Ancak, bu sistemin uygulanabilirliği ve maliyetleri konusunda çeşitli tartışmalar da mevcut. Hükümetin, tüm faktörleri dikkate alarak adil ve sürdürülebilir bir çözüm bulması bekleniyor.

EYT sonrası oluşan bu durum, milyonlarca insanın emeklilik planlarını etkiledi ve büyük bir belirsizlik yarattı. Kohort sistemi gibi çözüm önerileri, bu belirsizliği gidermek ve mağduriyetleri azaltmak için önemli bir fırsat sunuyor. Hükümetin bu konuda atacağı adımlar, hem EYT mağdurları hem de genel olarak emeklilik sistemi için büyük önem taşıyor. Umuyoruz ki, en kısa sürede adil ve kapsayıcı bir çözüm bulunarak tüm vatandaşların emeklilik hayalleri gerçeğe dönüşür.