Son zamanlarda adını sıkça duyduğumuz Alpha-gal sendromu, kene ısırığıyla bulaşan ve et ile süt ürünlerine karşı alerjiye neden olan bir rahatsızlık. Bilim insanları, bu gizemli hastalığın özellikle ABD başta olmak üzere tüm dünyada hızla yayıldığını belirtiyor. ABD Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezleri'ne (CDC) göre, sadece Amerika Birleşik Devletleri'nde yaklaşık 450 bin kişinin bu sendromdan etkilendiği tahmin ediliyor.

Alpha-gal Sendromu Nedir?

Alpha-gal sendromu (AGS),kırmızı et (sığır, domuz, kuzu vb.) ve süt ürünleri gibi memeli hayvanlardan elde edilen ürünlere karşı gelişen bir alerjik reaksiyondur. Bu alerjiye, kene ısırığıyla insan vücuduna bulaşan "alpha-gal" adı verilen bir şeker molekülü neden olur. Kene, daha önce alpha-gal içeren bir hayvanı ısırdıysa, bu molekülü insanlara bulaştırabilir.

AGS'nin belirtileri kişiden kişiye değişebilir ve genellikle ısırığın ardından birkaç saat sonra ortaya çıkar. En sık görülen belirtiler şunlardır:

• Kurdeşen veya kaşıntı
• Şişlik (özellikle dudaklarda, dilde veya boğazda)
• Nefes darlığı veya hırıltı
• Karın ağrısı, mide bulantısı, kusma veya ishal
• Baş dönmesi veya bayılma

Hastalığın Yayılma Nedenleri ve Risk Faktörleri

Alpha-gal sendromunun yayılmasında etkili olan faktörler arasında şunlar yer almaktadır:

• Kene Popülasyonundaki Artış: İklim değişikliği, ormansızlaşma ve diğer çevresel faktörler, kene popülasyonlarının artmasına ve yayılma alanlarının genişlemesine neden olmaktadır.
• Kene Türlerindeki Değişiklikler: Bazı kene türleri, alpha-gal molekülünü daha kolay bulaştırabilmektedir. Bu türlerin yaygınlaşması, AGS vakalarının artmasına yol açabilir.
• Farkındalık Eksikliği: Hem sağlık çalışanları hem de halk arasında AGS konusunda yeterli farkındalık bulunmamaktadır. Bu durum, teşhisin gecikmesine ve hastalığın yayılmasına katkıda bulunmaktadır.

Alpha-gal sendromu riskini artıran faktörler ise şunlardır:

• Kene ısırığına maruz kalma: Kene bulunan bölgelerde yaşayan veya sık sık doğada vakit geçiren kişilerde risk daha yüksektir.
• Bağışıklık sisteminin zayıflaması: Bağışıklık sistemi zayıflamış kişilerde alerjik reaksiyonlar daha şiddetli olabilir.
• Kan grubu: Bazı araştırmalar, A kan grubuna sahip kişilerin AGS'ye daha yatkın olabileceğini göstermektedir.

Alpha-gal Sendromundan Korunma Yolları

Alpha-gal sendromundan korunmanın en etkili yolu, kene ısırıklarından kaçınmaktır. Bunun için aşağıdaki önlemler alınabilir:

• Kene bulunan bölgelerde uzun kollu giysiler ve pantolonlar giyin.
• Cildinize DEET içeren kene kovucu spreyler uygulayın.
• Doğada vakit geçirdikten sonra vücudunuzu ve giysilerinizi kene açısından kontrol edin.
• Evcil hayvanlarınızı düzenli olarak kene kontrolünden geçirin.

Alpha-gal sendromu, yaşam kalitesini önemli ölçüde etkileyebilen bir rahatsızlıktır. Erken teşhis ve uygun tedavi ile semptomlar kontrol altına alınabilir ve hastaların daha rahat bir yaşam sürmesi sağlanabilir. Bu nedenle, kene ısırığı sonrası et ve süt ürünlerine karşı alerjik reaksiyonlar yaşayan kişilerin vakit kaybetmeden bir doktora başvurmaları önemlidir.

Alpha-gal sendromu, kene ısırıklarıyla yayılan ve et ile süt ürünlerine karşı alerjiye neden olan, giderek yaygınlaşan bir sağlık sorunudur. Hastalığın yayılmasını önlemek için kene kontrolüne dikkat etmek, risk faktörleri hakkında bilinçlenmek ve erken teşhis için farkındalığı artırmak büyük önem taşımaktadır. Unutulmamalıdır ki, erken teşhis ve doğru tedavi ile Alpha-gal sendromunun etkileri azaltılabilir ve yaşam kalitesi artırılabilir.