Türkiye, uzay araştırmalarında tarihi bir adım atarak Ay'ın güney kutbuna aynı anda iki keşif aracı göndermeye hazırlanıyor. Orta Doğu Teknik Üniversitesi (ODTÜ) öncülüğünde geliştirilen ve yapay zeka ile donatılacak olan "CHERI" adlı mikro rover'lar, 2028 yılında Çin Uzay Ajansı (CNSA) işbirliğiyle Ay'a gönderilecek. Bu görev, Türkiye'yi uzay yarışında önemli bir oyuncu haline getirecek ve gelecekteki uzay misyonları için önemli bir zemin oluşturacak.

CHERI: Ay'daki Yeniçeriler

ODTÜ Robotik ve Yapay Zeka Merkezi (ROMER) araştırmacıları tarafından geliştirilen keşif araçlarına "CHERI" ismi verildi. Osmanlı'daki yeniçerilerden esinlenilerek verilen bu isim, araçların etkileşimli ve koordineli bir şekilde çalışacağını simgeliyor. Proje, Çin'in Chang'e-8 misyonu kapsamında yürütülüyor ve Ay'ın zorlu güney kutbunda görev yapacak araçlar, yapay zeka desteğiyle bölgenin üç boyutlu haritasını çıkaracak ve bilimsel veri toplayacak.

Projenin yürütücüsü Doç. Dr. Halil Ersin Söken, "CHERI"nin dünyada aynı anda Ay yüzeyinde görev yapan ilk çiftli rover görevi olduğunu vurguluyor. Söken, "Ay'ın güney kutbu oldukça zorlu bir bölge. Bugüne kadar burada başarılı görev gerçekleştiren rover olmadı. Türkiye, bu alanda da ilk olmayı hedefliyor" dedi. Bu iddialı hedef, Türkiye'nin uzay teknolojileri alanındaki yeteneklerini sergileyecek ve uluslararası alanda saygınlığını artıracak.

Yapay Zeka ile Donatılmış Keşif Araçları

Her biri yaklaşık 5 kilogram ağırlığında olacak olan CHERI rover'ları, tamamen yapay zeka destekli işlemcilerle donatılacak. Çinli firma STAR.VISION iş birliğiyle geliştirilen bu sistemler, uydularda başarıyla test edildi ve şimdi Ay yüzeyine taşınıyor. Bu sayede araçlar, Ay'ın zorlu koşullarında bağımsız olarak hareket edebilecek, veri toplayabilecek ve kararlar alabilecek. ODTÜ ROMER Müdür Yardımcısı Doç. Dr. Mustafa Mert Ankaralı, sadece bir keşif projesi değil, aynı zamanda uzayda yapı inşası gibi ileri hedeflerin de peşinde olduklarını belirtiyor. Ankaralı, "Ay toprağını kullanıp üç boyutlu yazıcılarla yapılar inşa etmek gibi fikirlerimiz var" ifadelerini kullandı. Bu vizyon, gelecekte Ay'da insan kolonileri kurulmasının önünü açabilecek potansiyele sahip.

Projede sadece üniversite değil, TÜBİTAK UZAY ve sanayi kuruluşlarının da yer aldığını belirten ODTÜ Rektörü Prof. Dr. Ahmet Yozgatlıgil, "CHERI, aynı anda Ay'da görev yapan iki robotun etkileşimli çalıştığı ilk proje. Bu görevle Türkiye uzayda görünürlüğünü artıracak" dedi. Bu işbirliği, Türkiye'nin uzay alanındaki bilgi birikimini ve teknolojik yeteneklerini artıracak ve gelecekteki projeler için önemli bir sinerji yaratacak.

Türkiye'nin Milli Uzay Programı hedeflerine katkı sağlayacak bu girişim, gelecekte Mars'a robot gönderme ve asteroit madenciliği gibi ileri düzey projelere de zemin hazırlıyor. ODTÜ'nün uzay çalışmalarına yönelik kuracağı teknoloji geliştirme bölgesi de bu sürecin önemli bir parçası olacak. Güneş Sistemi içinde gezegenler arası iletişim projeleri, Jüpiter'e benzer koşullarda hayat araştırmaları gibi projeler de sırada bekliyor. Türkiye, uzay alanında attığı bu adımlarla geleceğe yatırım yapıyor ve bilimsel keşiflere katkıda bulunmaya hazırlanıyor.

Türkiye'nin Ay'a çifte çıkartma yapma girişimi, sadece bir bilimsel proje değil, aynı zamanda ülkenin teknolojik ve ekonomik gelişimine de katkı sağlayacak stratejik bir yatırımdır. CHERI rover'larının başarısı, Türkiye'nin uzay alanındaki itibarını artıracak, genç nesilleri bilim ve mühendislik alanlarına yönlendirecek ve gelecekteki uzay misyonları için önemli bir ilham kaynağı olacaktır.