Yaz aylarının kabusu olan kene vakaları ve Kırım Kongo Kanamalı Ateşi (KKKA) hastalığına karşı umut verici bir gelişme yaşandı. Erciyes Üniversitesi (ERÜ) Aşı Araştırma ve Geliştirme Enstitüsü'nde geliştirilen KKKA aşısı, insan üzerinde faz çalışmalarına başlamaya hazırlanıyor. Bu gelişme, özellikle kene vakalarının sıkça görüldüğü bölgelerde yaşayan vatandaşlar için büyük önem taşıyor.

KKKA Aşısı Umut Veriyor

Türkiye'de kene vakaları ve KKKA hastalığı nedeniyle yaşanan can kayıpları, bu alanda yapılan çalışmaları daha da önemli hale getiriyor. Erciyes Üniversitesi Aşı Araştırma ve Geliştirme Enstitüsü Müdürü Prof. Dr. Aykut Özdarendeli, enstitülerinin Türkiye'nin bu alandaki ikinci en büyük merkezi olduğunu belirterek, 15 kişilik bir ekiple aşı çalışmalarına aralıksız devam ettiklerini vurguladı. Prof. Dr. Özdarendeli, "Aşı enstitüsü olmak gerçekten önemli; sadece aşı konusunda geliştirme ve üretimin yanında aynı zamanda yetişmiş insan gücü noktasında faal bir noktaya geldiğimiz zaman hem yetişmiş insan gücü açısından hem de önemli aşıları belirli noktaya getirip geliştirme açısından önemli bir kurum olduğumuzu ve daha da ilerleyeceğimizi düşünüyorum," dedi.

İnsan Fazı Çalışmaları Ne Zaman Başlayacak?

Uzun süredir devam eden Kırım Kongo aşısı çalışmalarında önemli bir aşama kaydedildi. Prof. Dr. Özdarendeli, her şeyin yolunda gitmesi durumunda yıl sonuna doğru insan fazı çalışmalarına başlamayı düşündüklerini ifade etti. Prof. Dr. Özdarendeli, "Uzun süredir çalışıyoruz bu konuya, TÜBİTAK Projesi ile 2015 yılında başlamıştık. O zaman belirli bir noktaya gelmişti ama araya 2019'un sonunda covid pandemisi ortaya çıkınca yaklaşık 4 yıl kadar ara vermek zorunda kaldık. Şimdi 1 yıldan beri tekrar Kırım Kongo ile ilgili aşı çalışmaları devam ediyor. Şuanda zaten Sağlık Bakanlığı'nın desteklediği 2023 yılında çıkan bir projemiz var, Kırım Kongo'ya karşı rekombinant aşı. Gayet güzel sonuçlar alındı. Şuanda insan faz çalışmalarına geçmek için son birkaç deney yapıyoruz, özellikle zararsızlık ve toksikoloji deneyleri var. Onları da en kısa zamanda bitireceğimizi düşünüyorum," şeklinde konuştu.

Aşı Kimlere Umut Olacak?

Kırım Kongo Kanamalı Ateşi hastalığının görüldüğü bölgelerde milyonlarca insanın yaşadığını belirten Prof. Dr. Özdarendeli, bu aşıyı yaparak o bölgedeki insanları rahatlatacaklarını kaydetti. Aşının, grip aşısından farklı olarak mevsimsel bir aşıdan ziyade 2 dozluk bir aşı olduğunu ve sonrasında birkaç yıl sonra ilave bir dozla insanları koruyabileceğini düşündüklerini ifade etti. Prof. Dr. Özdarendeli, "Her sene bu aylarda maalesef ciddi vakalar var ve maalesef vatandaşlarımızı kaybediyoruz. Ülke olarak da aşı konusunda covid-19 pandemisinde kendimizi gösterdik. Kırım Kongo bizim üzerinde çok çalıştığımız bir aşı ve bu bizim ülkemiz için ciddi bir sağlık problemi. Her sene bu konuyla ilgili bir takım açıklamalar yapıyoruz ama artık konuşma değil yapma zamanı. Ülkemize bu aşıyı yapmak bizim borcumuz," dedi.

Erciyes Üniversitesi'nde geliştirilen KKKA aşısının insan deneylerine başlaması, Türkiye'de kene kaynaklı hastalıklarla mücadelede önemli bir adım olabilir. Aşının başarılı olması durumunda, özellikle risk altındaki bölgelerde yaşayan milyonlarca insanın sağlığı korunabilecek ve kene kabusu sona erebilir.