Türkiye'de çocuk işçiliği giderek artan bir sorun haline geldi. Milyonlarca çocuk, eğitim hayatına devam etmek yerine tarlalarda, fabrikalarda ve çeşitli iş kollarında çalışmak zorunda kalıyor. Bu durum, hem çocukların gelişimini olumsuz etkiliyor hem de gelecekteki fırsatlarını kısıtlıyor. Milli Eğitim Bakanlığı'nın (MEB) verileri ve çeşitli araştırmalar, Türkiye'deki çocuk işçiliği gerçeğini gözler önüne seriyor.

Eğitim Dışında Kalan Çocuk Sayısı Rekor Kırıyor

MEB'in 2023-2024 Örgün Eğitim İstatistikleri, bir önceki yıla göre örgün eğitimde olmayan çocuk sayısında büyük bir artış olduğunu gösteriyor. İstatistiklere göre:

• İlkokul çağında 223 bin
• Ortaokul çağında 500 bin
• Lise çağında 797 bin

Kayıtlı olmayan ve açıköğretime kayıtlı 1 milyon 75 bin ile mesleki eğitim merkezlerine (MESEM) kayıtlı 385 bin 956 öğrenciyle birlikte toplamda 2 milyon 982 bin çocuk örgün eğitimin dışında kalıyor. Bu rakamlar, Türkiye'deki eğitim sisteminde ciddi bir sorun olduğunu ve çocukların eğitimden uzaklaşmaya başladığını gösteriyor.

Çocuk İş Cinayetleri Yükselişte

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, 2024 yılında çalıştırılan çocuk sayısı 869 bine yükseldi. İş Sağlığı ve İş Güvenliği (İSİG) Meclisi'nin verilerine göre ise, sadece 2024 yılında 71 çocuk çalışırken hayatını kaybetti. Bu acı tablo, çocuk işçiliğinin ne kadar tehlikeli ve ölümcül sonuçlar doğurabileceğini açıkça ortaya koyuyor.

"Sınıfın Görünmeyenleri, Mülteci Çocuk İşçiler" kitabının yazarı Özgür Hüseyin Akış, konuyla ilgili yaptığı değerlendirmede, TÜİK'in verilerinin gerçeği yansıtmadığını belirterek, "DİSK 2 milyona yakın çocuk işçinin olduğunu belirtmişti. Bu konuda gerçek verilerin açıklanmamasının nedeni; gerçek bir mücadele politikasının olmadığının göstergesi. Politika olmayınca mücadele de olmuyor. Aylık ortalama 5 ila 10 arası çocuk iş kazasıyla yaşamını yitiriyor. Bu İSİG meclisinin verisi, daha fazla olduğu kesin" ifadelerini kullandı.

MESEM'ler Çocuk İşçiliğini Teşvik Ediyor mu?

MESEM'ler üzerinden devam eden çocuk işçiliği hakkında Akış, "2018-2023 arasını çocukla mücadele yılı ilan edildi ama bu süre zarfında MESEM'leri kurdular. Burada devlet, 'Ben çocuk işçiliği ile mücadele ederken, çocuk işçiliğini de teşvik ederim' dedi. Çocuklar çalışırken hem zihinsel hem fiziksel kontrol sağlayamadıkları için iş cinayetleri yaşanıyor. Bu çocuklar uzun süre çalıştırılıyor. Çocuklar erken yaşta yetişkin gibi davranıyorlar" dedi. Akış, çocukların gelecek kaygısıyla MESEM'lere yöneldiğini ve temel nedenin yoksulluk olduğunu vurguladı.

Çocuk işçiliği, Türkiye'nin geleceği için büyük bir tehdit oluşturuyor. Eğitimden uzak kalan, sağlıksız koşullarda çalışan ve istismara açık olan bu çocukların korunması ve desteklenmesi gerekiyor. Devletin, sivil toplum kuruluşlarının ve toplumun tüm kesimlerinin işbirliğiyle çocuk işçiliğiyle mücadele edilmesi ve çocukların eğitim hakkının güvence altına alınması büyük önem taşıyor. Aksi takdirde, Türkiye'nin geleceği karanlık bir tabloyla karşı karşıya kalabilir.