Finansal kesim dışındaki şirketlerin net döviz açığı, Ocak 2025 döneminde rekor bir seviyeye ulaşarak 147,9 milyar dolar oldu. Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) tarafından açıklanan verilere göre, bu artışın temel nedeni döviz yükümlülüklerindeki hızlı yükseliş oldu.
Döviz Varlıkları ve Yükümlülüklerindeki Değişim
TCMB'nin raporuna göre, Ocak 2025'te finansal kesim dışındaki firmaların döviz varlıkları 2,7 milyar dolar azalırken, yükümlülükleri 8,3 milyar dolar arttı. Bu durum, net döviz pozisyonu açığının 10,9 milyar dolar artmasına neden oldu. Böylece toplam açık 147,9 milyar dolar seviyesine ulaştı.
- Yurt içi bankalardaki mevduatlar 2 milyar 15 milyon dolar azaldı.
- Türev varlıklar 1 milyar 80 milyon dolar geriledi.
- İhracat alacakları 534 milyon dolar düşüş gösterdi.
Yükümlülüklerdeki Artışın Detayları
Yükümlülüklerdeki artışın en önemli kaynakları arasında yurt içinden sağlanan nakdi krediler, türev yükümlülükler ve yurt dışından sağlanan krediler yer aldı. Bu kalemler sırasıyla 3,9 milyar dolar, 2,5 milyar dolar ve 2,1 milyar dolar artış gösterdi.
Vade yapısına bakıldığında, kısa vadeli yükümlülüklerin toplam yükümlülükler içindeki payı %38 olarak gerçekleşti. Kısa vadeli net döviz pozisyonu fazlası ise 12,1 milyar dolar olarak kaydedildi.
Ekonomiye Etkileri
Net döviz açığındaki bu artış, şirketlerin döviz riskini artırırken, ekonomideki genel istikrar üzerinde de baskı oluşturuyor. Uzmanlar, bu durumun özellikle ithalat maliyetlerini ve borçlanma koşullarını olumsuz etkileyebileceğini belirtiyor.
Sonuç olarak, TCMB'nin yayımladığı veriler, finansal kesim dışındaki firmaların döviz pozisyonlarının giderek zorlaştığını gösteriyor. Bu durum, önümüzdeki dönemde ekonomi politikalarının yeniden gözden geçirilmesi gerekliliğini ortaya koyuyor.
